Η νέα παγκόσμια τάξη όπως διαμορφώθηκε μετά το πέρας του ψυχρού πολέμου, έχει αρχίσει να διαλύεται. Τα έθνη επιστρέφουν ολοταχώς στα αρχαία πάθη, τις αντιπαλότητες, και τις διαφορές αιώνων.
Ας πάρουμε για παράδειγμα την Ευρώπη. Η εδώ και δεκαετίες διακαής επιθυμία για μια ήπειρο χωρίς σύνορα, φθίνει. Το όραμα για ένα κοινωνικό κράτος παροχών, αποδεικνύεται υπερβολικά δαπανηρό, καθώς ο πληθυσμός της Ευρώπης συρρικνώνεται και γερνάει. Οι πολιτισμικές, γλωσσικές, και οικονομικές διαφορές μεταξύ της Γερμανίας και της Ελλάδας, ή της Ολλανδίας και της Βουλγαρίας, αποδεικνύονται τεράστιες παρά τις προσπάθειες κάποιων γραφειοκρατών στις Βρυξέλλες να τις γεφυρώσουν. Το ΝΑΤΟ έχει καταντήσει ένας ευφημισμός για την προσπάθεια των ΗΠΑ να επεμβαίνει οπουδήποτε στον κόσμο. Ο εθνικισμός επιστρέφει, και βασίζεται σε ισχυρούς κοινούς δεσμούς γλώσσας, ιστορίας, θρησκείας, και κουλτούρας. Βλέπουμε ακόμη και το διακοσίων ετών πρόβλημα της ισχυρής Γερμανίας να αναδύεται εκ νέου. Μια Γερμανία που επιθυμεί να έχει πολιτική επιρροή ανάλογη της οικονομικής της ανωτερότητας.
Η Τουρκία, επιστρέφει στο προ του 20ου αιώνα παρελθόν της. Η αποχώρησή της από το ΝΑΤΟ είναι πλέον θέμα χρόνου. Η ΕΕ δεν ήθελε την Τουρκία. Σήμερα, η Τουρκία είναι αυτή που δεν θέλει την αμφίρροπη ΕΕ. Ο τουρκικός αναθεωρητισμός δοξάζει πλέον το παλιό Οθωμανικό Σουλτανάτο. Η Τουρκία θέλει να προβάλλει έναν ρόλο ως προστάτης του Ισλάμ, αντί να περιορίζεται στον σημερινό (μειωμένο) ρόλο της ως μια κοσμική χώρα στα πρότυπα του Ατατούρκ.Οι αδύναμοι γείτονες της, Αρμενία, Κύπρος, Ελλάδα, και το Κουρδιστάν, ανησυχούν δικαίως.
Η οικονομία της Ιαπωνίας είναι σε στασιμότητα. Ο εύπορος πληθυσμός της μειώνεται αριθμητικά και γερνάει επικίνδυνα. Στην ευρύτερη περιοχή τους, οι Ιάπωνες αντιμετωπίζουν μια συνεχώς επεκτεινόμενη Κίνα, και μια παρανοϊκή Βόρεια Κορέα. Και η Ιαπωνία δεν είναι και τόσο σίγουρη αν η εσωστρεφής Αμερική, είναι ικανή να τηρήσει την υπόσχεσή της όσον αφορά στη προστασία της Ιαπωνίας από κάποιους παραδοσιακούς της εχθρούς.
Υπάρχουν δυο σενάρια για το μέλλον της Ασίας. Και τα δυο σκοτεινά. Ή η Κίνα θα υπαγορεύει τις εξωτερικές πολιτικές της Ιαπωνίας, της Νότιας Κορέας, και της Ταϊβάν, ή κάποιες νέες πυρηνικές δυνάμεις θα εμφανιστούν με σκοπό την αποτροπή της Κίνας, μιας και δεν θα μπορούν να βασίζονται πλέον στην ανεπαρκή αμερικανική προστασία.
Η πετρελαϊκά πλούσια Ρωσία, απαλλαγμένη από την κομμουνιστική της αυτοκρατορία, μοιάζει να έχει χάσει κάθε αυτοκρατορικό κύρος και επιρροή, τηρώντας μια αντίθετη στάση απέναντι σε οτιδήποτε πρεσβεύει ή υποστηρίζει η Αμερική. Αυτή η στάση μεταφράζεται σε πώληση πυρηνικής τεχνογνωσίας και υλικού στο Ιράν, προμήθεια οπλικών συστημάτων σε προκλητικές χώρες όπως είναι η Βενεζουέλα του Hugo Chavez, και τηρώντας επιθετική στάση απέναντι σε γειτονικά της κράτη σε θέματα ενέργειας.
Το Μεξικό, ολισθαίνει καθημερινά σε μεγάλο βαθμό διαφθοράς και βίας, όντας πιο επικίνδυνη περιοχή από το Ιράκ ή το Πακιστάν. Η απολιθωμένη ηγεσία του δεν δείχνει κανένα ενδιαφέρον για μεταρρυθμίσεις, δεν ανοίγει την οικονομία και ούτε προχωρά σε φιλελευθεροποίηση των πολιτικών του θεσμών. Αντ` αυτού, η επιβίωση του Μεξικού εξαρτάται αποκλειστικά από την «εξαγωγή» εκατομμυρίων εξαθλιωμένων κατοίκων του στις ΗΠΑ. Η μεξικανική κυβέρνηση, που ενδιαφέρεται περισσότερο για χρήματα παρά για τον λαό της, βασίζεται πολύ στα $20 δισ. μεταναστευτικού συναλλάγματος που εισρέουν στη χώρα κάθε χρόνο. Οι Αμερικανοί όμως πολίτες έχουν βαρεθεί να πληρώνουν την επιδότηση 15 σχεδόν εκατομμυρίων πάμφτωχων λαθρομεταναστών. Η ένταση που επικρατεί μεταξύ των δυο γειτονικών χωρών, θυμίζει την ανάλογη ένταση που υπήρχε κατά τον 19ο αιώνα.
Οι ΗΠΑ πως αντιδρούν σε αυτές τις αλλαγές; Πολιτικά διαιρεμένες, μπλεγμένες σε δυο πολέμους, σε οικονομική ύφεση, χρεωμένες και σοκαρισμένες από την οικονομική κρίση του 2008, οι ΗΠΑ μοιάζουν παράλυτες. Και καθώς καταρρέει ο ευρωπαϊκός σοσιαλισμός, κατά παράξενο τρόπο, μια νέα κρατικιστική αμερικανική κυβέρνηση, επιθυμεί να αντιγράψει την ευρωπαϊκή αποτυχία αναλαμβάνοντας περισσότερους τομείς της οικονομίας, και δανειζόμενη τρισεκατομμύρια δολάρια.
Την ίδια ώρα που οι πανικόβλητοι σύμμαχοι της Αμερικής αναζητούν τη προστασία της, η κυβέρνηση της προχωράει σε περικοπές στα κονδύλια που προορίζονται για τις ένοπλες δυνάμεις. Ξοδεύει περισσότερο χρόνο καθησυχάζοντας τους γεμάτους αυτοπεποίθηση εχθρούς της παρά προστατεύοντας και διασφαλίζοντας τους φοβισμένους της φίλους.
Αντί να ολοκληρώνει το κράτος τον συνοριακό φράχτη (στα σύνορα με το Μεξικό) και να σφραγίζει τη νότια μεθόριο, προχωράει σε αγωγή κατά της μοναδικής πολιτείας η οποία προσπαθεί απεγνωσμένα να εφαρμόσει τη μεταναστευτική νομοθεσία, την οποία όφειλε να εφαρμόζει η ίδια η ομοσπονδιακή κυβέρνηση.
Έτσι λοιπόν, όπως επιστρέφουν στο προσκήνιο όλα τα παλιά προβλήματα, το ίδιο επιστρέφουν και οι παλιές λύσεις. Κάποιες ξεπερασμένες ιδέες περί ελεύθερης οικονομίας, ελεύθερων αγορών, ισχυρής άμυνας, ασφαλών συνόρων, και εθνικής ενότητας, ξαφνικά επανεμφανίζονται πιο φρέσκιες και πιο επίκαιρες από ποτέ.
Η χρόνια διαμάχη Ισραηλινών-Παλαιστινίων για το μέλλον της Δυτικής Όχθης, δεν αποτελεί πλέον το επίκεντρο της μεσανατολικής κρίσης. Ο μουσουλμανικός κόσμος σήμερα, φοβάται περισσότερο την αναβίωση ενός μπλοκ μη αραβικών, ισλαμικών φονταμενταλιστικών κρατών αντιπάλων. Με πυρηνικό οπλοστάσιο, το θεοκρατικό Ιράν προσπαθεί να προσφέρει τη στρατηγική του προστασία σε ριζοσπαστικούς συμμάχους του όπως είναι η Συρία, η Hezbollah, και η Hamas, ενώ την ίδια ώρα προσπαθεί να ξαναφέρει στο προσκήνιο την αρχαία περσική δόξα. Αν και αρκετά διαφοροποιημένη, αυτή η ομάδα μοιράζεται μια κοινή απέχθεια για τον αραβικό κόσμο των σουνιτών, και τους πλούσιους αλλά αδύναμους στρατιωτικά σεΐχηδες του Κόλπου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου