Δευτέρα 13 Φεβρουαρίου 2012

Πως θα ήταν η πρώτη ημέρα μετά την αποχώρηση από το ευρώ;



Οι Ευρωπαίοι ηγέτες εξακολουθούν να ψάχνουν να βρουν κάποια λύση για την κρίση της Ελλάδας.


Στο βρετανικό περιοδικό Prospect, ο Wolfgang Munchau παρουσιάζει τα διάφορα σενάρια μιας εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ.


Πολλές αιτίες θα μπορούσαν να είναι λόγοι αποχώρησης.
Πρώτον, η Ελλάδα θα αποτύχαινε να ικανοποιήσει τους όρους που επιβάλλονται από τους Ευρωπαίους εταίρους της ή τα μέτρα λιτότητας που απαιτούνται από την τρόικα.


Θα μπορούσε επίσης να αποτύχει να βρει συμφωνία με τις τράπεζες. Τέλος, ένα απροσδόκητο γεγονός θα μπορούσε να συμβεί, όπως η δολοφονία ενός διπλωμάτη ή ακόμη και ένας πόλεμος, εμφύλιος ή όχι.


Όλες αυτές οι αιτίες θα μπορούσαν να την προσφέρουν κίνητρα για να εγκαταλείψει το ευρώ.


Αλλά νομικά, δεν είναι δυνατόν να εγκαταλείψει το ευρώ: όπως η Σκωτία δεν μπορεί να βγει από τη λίρα, οι χώρες μέλη του ευρώ δεν μπορεί να βγουν από αυτό. Από αυτή την άποψη, η έξοδος από το ευρώ θα πέρναγε από έξοδο από την ΕΕ. Εάν αυτή η έξοδος διαπραγματευόταν με τις άλλες χώρες-μέλη, πιθανό να ήταν εφικτή μία λύση για να κρατηθεί η Ελλάδα στην Ευρωπαϊκή Ένωση ούτως ή άλλως.


Στη χειρότερη των περιπτώσεων, η ελληνική κυβέρνηση αποφασίζει να τελειώσει με τις ευρωπαϊκές δεσμεύσεις, και οργανώνει κρυφά μια δέσμη μέτρων για την έξοδο της από το ευρώ.


- Θα πρέπει πιθανώς να περιμένει μια Παρασκευή για να περάσει μια απόφαση χωρίς να περάσει από την κοινοβουλευτική ψηφοφορία για να διατάξει την αποχώρηση από το ευρώ και την επαναφορά ενός ελληνικού νομίσματος. Θα πρέπει μάλλον θα ενεργήσει με δικτατορικό τρόπο, και να κάνει μια σειρά παραβάσεων για να θέσει ορισμένους νόμους σε ισχύ. Θα πρέπει να διατάξει το κλείσιμο των συνόρων, το κλείσιμο των τραπεζών για αρκετές μέρες, να μπλοκάρει τις συναλλαγές τους, και να τις αποσυνδέσει από τις διεθνείς τέτοιες.


Ίσως ακόμη και ο στρατός και η αστυνομία θα έπρεπε να σταλούν για να ελέγξουν αυτή την αναστολή των συναλλαγών.


Τότε μόνο, θα εξηγούσε την απόφασή της στην τηλεόραση. Εν τω μεταξύ, θα είχαν συμβεί ήδη μόνιμες συνέπειες για την κίνηση αυτή, συμπεριλαμβανομένης της κατάρρευσης του τραπεζικού συστήματος, η οποία θα τράβαγε το χαλί κάτω από τα πόδια της αντιπολίτευσης. Συνεπώς, η έξοδος από το ευρώ θα απαιτούσε κατά πάσα πιθανότητα την αναστολή της δημοκρατίας.


Αμέσως, όλοι οι λογαριασμοί θα μετατραπούν στο νέο εθνικό νόμισμα, κατά πάσα πιθανότητα ένα ευρώ προς μια μονάδα του εγχώριου νομίσματος. Πράγματι, σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης, δεν θα έχει γίνει δυνατή η προετοιμασία για την εκτύπωση των νέων χαρτονομισμάτων και κερμάτων. Θα πρέπει, συνεπώς, οι τράπεζες να σφραγίζουν τα τραπεζογραμμάτια σε ευρώ, για την σήμανσή τους και για να τους δώσει το νέο όνομα τους. Προφανώς, με την ανακοίνωση της είδησης, πολλοί άνθρωποι θα προσπαθούν να μεταφέρουν τις περιουσίες τους σε μετρητά ευρώ έξω από την Ελλάδα για να σώσουν τις οικονομίες τους, και θα πρέπει να γίνουν αυστηροί συνοριακοί έλεγχοι για να τους εμποδίσουν να φύγουν από τη χώρα.


Ο Έλληνας υπουργός Οικονομικών θα ανακοίνωνε τη στάση πληρωμών για τα εξωτερικά χρέη της Ελλάδας, και από εκείνη τη στιγμή, η Ελλάδα δεν θα δικαιούταν πλέον καμία εξωτερική χρηματοδότηση. Για τη χρηματοδότηση της, θα πρέπει να επιβάλλει υψηλότερους φόρους.


Αλλά καθώς η χώρα είναι ήδη με πρωτογενές έλλειμμα (εξακολουθεί να είναι ελλειμματική ακόμα και χωρίς τόκους και χρεολύσια), θα πρέπει επίσης να μειώσει δραστικά τις κρατικές δαπάνες σε επίπεδο που δεν είχε γνωρίσει ποτέ πριν.


Η μείωση αυτή πιθανώς να προκαλέσει συρρίκνωση του ΑΕΠ υψηλότερη από την θετική επίδραση της υποτίμησης του νομίσματος, που αναπόφευκτα θα ακολουθούσε.


Οι τράπεζες πιθανότατα θα καταρρεύσουν, και η κεντρική τράπεζα θα έπρεπε να σπεύσει σε βοήθεια τους.


Η κυβέρνηση πιθανώς να πρέπει να παρακολουθεί την εξέλιξη των μισθών και των τιμών για να εμποδίσει την εκδήλωση του πληθωρισμού. Ακόμη και αν ο τουρισμός θα τονωνόταν με την υποτίμηση του νομίσματος, τα έσοδα του δεν θα μπορούσαν να αντισταθμίσουν την πτώση της παραγωγής.


Σε ένα λιγότερο δραματικό σενάριο, η Ελλάδα θα μπορούσε να διαπραγματευτεί τους όρους της αποχώρησης της. Η ζώνη του ευρώ πιθανότατα θα συμφωνούσε να συνεχίσει τη χρηματοδότηση του ελληνικού τραπεζικού συστήματος το οποίο με τη σειρά του θα μπορούσε να κρατήσει τη χρηματοδότηση της χώρας, και να επιτρέψει μια ομαλή μείωση του πρωτογενούς ελλείμματος.


Μια συναινετική έξοδος θα είναι πολύ καλύτερη από μια βίαια, αλλά θα είναι δύσκολη να επιτευχθεί αν η Ελλάδα αποφασίσει να επιβάλει στάση πληρωμών. Ωστόσο, να βγεις από το ευρώ, χωρίς να μπορείς να κάνεις στάση πληρωμών, δεν έχει πραγματικά νόημα.


«Η έξοδος μιας ή περισσοτέρων χωρών μπορεί να γίνει αναπόφευκτη», συμπεραίνει ο Munchau. «Αλλά θα ήταν απίστευτα αποδιοργανωμένη και στην καλύτερη περίπτωση, οριακή από νομική άποψη. Θα δημιουργούσε οικονομική αστάθεια στη χώρα και αλλού. Και θα μπορούσε να προκαλέσει άλλες εξόδους. Προσέξτε λοιπόν τι θέλετε».


Δεν υπάρχουν σχόλια: